http://www.enromiosini.gr/8DDB52F9.el.aspx

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΩΣ ΒΙΩΜΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΟ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Πνευματικές νουθεσίες Γέροντος Πορφυρίου(1906-1991)

Ἀρχιμ. Κυρίλλου

Ὁ γέροντας Πορφύριος ὑπῆρξε γιά δεκαετίες πνευματικός πατέρας καί ὁδηγός γιά χιλιάδες ἀνθρώπων ὃλων τῶν ἡλικιῶν, τάξεων καί μορφώσεως. Ἦταν ὁ ἀσκητής πού ἀσκήτευσε στό κέν-τρο τῶν Ἀθηνῶν, κοντά στήν ΄΄ἒρημο τῆς Ὁμονοίας΄΄, ὃπως συνή-θιζε νά λέγει ὁ ἲδιος. Πολλές ἦταν οἱ περιπτώσεις πού ἂνθρωποι μέ οἰκογενειακά προβλήματα κατέφευγαν στήν συμβουλή του γιά θέματα σχέσεων τῶν συζύγων, διαφορές γονέων-παιδιῶν, γιά τήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν, γιά μία εὐτυχισμένη οἰκογένεια. Σέ ὃλες τίς περιπτώσεις...
ὁ π. Πορφύριος ἒθετε ὡς θεμέλιο καί ἀρχή τήν καλ-λιέργεια ἑνός πνευματικοῦ τρόπου ζωῆς γιά μία εὐτυχισμένη οἰκογένεια. Καί τό πρῶτο βῆμα πρός αὐτήν τήν κατεύθυνση ἦταν ἡ προσευχή. Ὑπενθύμιζε τόν λόγο τοῦ Ἀπ. Παύλου πού χαρακτήριζε τήν οἰκογένεια ὡς μία ΄΄κατ’ οἶκον ἐκκλησίαν΄΄ πού ὀφείλει νά προσεύχεται καί νά βιώνει τήν πνευματική ζωή τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ π. Πορφύριος ἒδιδε μεγάλη βαρύτητα στήν πνευματική καί συναισθηματική κατάσταση τῶν γονέων, καί ἰδίως τῆς μητέρας, ὡς παράγοντα γιά τήν ὁμαλή ἀνάπτυξη τοῦ ἐμβρύου ἢδη ἀπό τήν κοι-λία τῆς μητέρας, καί τήν μετέπειτα ἰσόρροπη διάπλαση τῆς παιδι-κῆς ψυχῆς. Συνήθιζε να λέει ὃτι ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν ἀρχίζει ἀπό τήν ὣρα τῆς συλλήψεώς τους, καθώς ''τό ἒμβρυο ἀκούει καί αἰσθά-νεται μέσα στήν κοιλιά τῆς μητέρας. Ἀντιλαμβάνεται τίς κινήσεις καί τά συναισθήματά της. Νευριάζει ἡ μάνα; Νευριάζει καί αὐτό. Ὃ,τι αἰσθάνεται ἡ μητέρα (λύπη, πόνο, φόβο, ἂγχος κλπ.)τά ζεῖ καί αὐτό. Ἂν ἡ μάνα δέν θέλει τό ἒμβρυο, ἂν δέν τό ἀγαπάει, αὐτό τό αἰσθάνεται καί δημιουργοῦνται τραύματα στήν ψυχούλα του, πού τό συνοδεύουν σέ ὃλη του τήν ζωή. Τό ἀντίθετο συμβαίνει μέ τά ἃγια συναισθήματα τῆς μάνας. Ὃταν ἒχει χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη στό ἒμβρυο, τά μεταδίδει σέ αὐτό''. Γι’ αὐτό συνιστοῦσε σε κάθε ἒγκυο κατά τήν περίοδο τῆς κυήσεως νά διαβάζει Ψαλμούς, νά ψάλλει τροπάρια, νά ζεῖ πνευματικά γιά δική της ὠφέλεια ἀλλά καί γιά νά ἀποκτήσει τό ἒμβρυο ἁγίες καταβολές.
Ἀλλά καί ἀφότου γεννηθεῖ τό παιδί, οἱ γονεῖς ὀφείλουν νά δίνουν τό ἃγιο παράδειγμα μέ τήν οἰκογενειακή τους ζωή. Τό πρότυπο τῶν γονέων μέσα στό σπίτι παίζει μεγάλο ρόλο στήν διά-πλαση τῶν παιδικῶν χαρακτήρων. ''Γιά τήν κακή συμπεριφορά τῶν παιδιῶν φταῖνε γενικά οἱ γονεῖς. Δέν τά σώζουν οὒτε οἱ συμβουλές οὒτε ἡ πειθαρχία ἢ ἡ αὐστηρότητα. Ἂν οἱ γονεῖς δέν ζοῦν ζωή ἁγία, ἂν δέν μιλοῦν μέ ἀγάπη, ὁ Διάβολος ταλαιπωρεῖ τούς γονεῖς μέ τίς ἀντιδράσεις τῶν παιδιῶν''. Ἡ ἀγάπη, ἡ εἰρήνη, ἡ συνεννόηση τῶν γονέων εἶναι ἀσφάλεια γιά τά παιδιά.'' Ὃταν τά παιδιά πληγώνο-νται ἀπό τήν κακή συμπεριφορά τῶν γονέων, δημιουργεῖται μία κατάσταση πού τραυματίζει τήν ψυχή τῶν παιδιῶν, τούς ἀφήνει ἲχνη γιά ὃλη τους τήν ζωή. Ἡ συμπεριφορά τους στήν ὑπόλοιπή τους ζωή, οἱ σχέσεις μέ τούς ἂλλους ἐξαρτῶνται ἂμεσα ἀπό τά βιώματα τῆς παιδικῆς ἡλικίας. Μεγαλώνουν, μορφώνονται, ἀλλά κατά βάθος δέν ἀλλάζουν''.
Ὁ γέροντας ἐντόπιζε τήν αἰτία τῶν προβλημάτων τῶν παιδιῶν στήν εὐθύνη τῶν γονέων γιά τήν μετέπειτα πνευματική τους κατάσταση. Θεωροῦσε μάλιστα τήν προσευχή τῶν γονέων ὡς τό ἀποτελεσματικότερο παιδαγωγικό μέσο πού διαθέτουν οἱ γονεῖς. ''Ἡ διόρθωση τῶν παιδιῶν γίνεται μέ τόν ἐξαγιασμό τῶν γονέων. Ἡ ἁγιότητα αὐτῶν βοηθάει τά παιδιά πού θέλουν κοντά τους ἀνθρώπους ἁγίους, μέ ἀγάπη, πού δέν θά τά φοβερίζουν ἀλλά θά δίνουν ἃγιο παράδειγμα μέ τήν προσευχή. Οἱ γονεῖς νά προσεύ-χεσθε σιωπηλά στόν Χριστό καί νά ἀγκαλιάζετε τά παιδιά σας. Καί ὃταν κάνουν ἀταξίες, νά  τά διαπαιδαγωγεῖτε, ἀλλά νά μήν τά πιέζετε. Κυρίως νά προσεύχεσθε. Τό παιδί θέλει κοντά του νά αἰσθανθεῖ τό πνευματικό χάδι τῆς προσευχῆς, διότι νοιώθει ἀσφάλεια, ὃταν ἡ μητέρα μέ τήν ἐπίμονη καί θερμή της προσευχή ἀγκαλιάζει τό παιδί της. Προσευχή λοιπόν χρειάζεται καί ὂχι πολλά λόγια καί μαλώματα. Αὐτά πᾶνε στό μυαλό καί τά αὐτιά τῶν παιδιῶν, ἐνῶ ἡ προσευχή καί τό καλό γονεϊκό παράδειγμα ἀγγίζει κατευθείαν τήν παιδική ψυχή''.
Ὁ γέροντας Πορφύριος σέ πολλούς γονεῖς πού τόν ἐπισκέ-πτονταν τόνιζε μέ ἒμφαση τά πολλαπλά ὀφέλη τῆς προσευχῆς γιά τήν χριστιανική ἀγωγή τῶν παιδιῶν. ''Ὃλα ἀπό τήν προσευχή, τήν σιωπή καί τήν ἀγάπη γίνονται. Ἡ ἐν Χριστῶ ἀγάπη τῶν γονέων ἐπιδρᾶ σωστικά στά παιδιά. Ὃταν θά ἐπιδράσει ἡ Θεία Χάρη στίς ψυχές τῶν γονέων, ἡ ἲδια Χάρη τοῦ Θεοῦ θά φωτίσει ἐν συνεχεία καί τίς παιδικές ψυχές. Νά προσεύχεσθε λοιπόν καί νά μιλᾶτε στά παιδιά σας μέ ἀγάπη. Στό πρόσωπο τῶν παιδιῶν σας νά βλέπετε τόν Θεό καί νά τούς δίνετε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Νά μάθετε στά παιδιά νά προσεύχονται, βλέποντας ἐσᾶς τούς ἲδιους νά προσεύχεσθε. Αὐτό εἶναι τό μυστικό, νά εἶσθε ἃγιοι, νά ἐμπνέετε, νά ἀκτινοβολεῖτε στά παιδιά σας  τό προσωπικό σας παράδειγμα πίστεως καί εὐσεβείας. Ὃταν οἱ γονεῖς εἶναι ἃγιοι καί τό μεταδώσουν αὐτό στά παιδιά καί τούς δώσουν ἀγωγή ἐν Κυρίω, τότε τά παιδιά, ὃ,τι κακές ἐπιρροές καί νά ἒχουν ἀπό τό περιβάλλον τους, δέν θά ἐπηρεάζονται εὒκολα, γιατί θά ἒχουν μέσα τους τόν Χριστό''.
Παράλληλα μέ τήν προσευχή, οἱ γονεῖς ὀφείλουν νά ἐνστα-λάξουν στίς παιδικές ψυχές καί ἂλλες ἀρετές, ὃπως τήν ταπείνωση καί τήν ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τήν ἐμπιστοσύνη στήν Πρό-νοια τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἐγωισμός, κύριο γνώρισμα τοῦ πονηροῦ, ἀπομα-κρύνει τά παιδιά ἀπό τήν Χάρη καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί δέν τά ἀφήνει νά συνηθίσουν στήν ζωή τοῦ χριστιανοῦ πού προϋποθέτει ταπείνωση καί θυσιαστική ἀγάπη, ἰδιότητες πού εἶναι ἀπαραίτητες γιά τίς μελλοντικές τους σχέσεις καί τήν οἰκοδόμηση μίας ὑγιοῦς οἰκογενείας. Τό πρῶτο ἐργαστήρι τῶν ἀρετῶν εἶναι ἡ οἰκογένεια. Ἀπό τούς γονεῖς πρῶτα καί ἀπό τούς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας στήν συνέχεια τά παιδιά θά μάθουν πῶς νά καταπολεμοῦν τίς κακίες, τόν ἐγωισμό, πού τόν ὑποκινεῖ ὁ πονηρός καί ἀποτελεῖ ψυχικό πάθος καί πηγή ἀσθενειῶν καί νευρώσεων, καί νά μαθητεύσουν στό πνεῦμα τῆς ἀγάπης, πού ἀγκαλιάζει καί σκεπάζει τίς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες, καί πῶς μέ τήν ἐνίσχυση τῆς προσευχῆς θεμελιώνονται ὑγιεῖς ἐνδοοικογενειακές σχέσεις.
Τά ὑψηλά αὐτά μαθήματα τῆς ''παιδαγωγικῆς τοῦ Θεοῦ'' ἒρχεται νά μᾶς τά διδάξει ὁ γέροντας Πορφύριος καί ἐξαρτᾶται ἀπό τόν καθένα μας πῶς θά ὠφεληθοῦμε ἀπό τίς σοφές διδαχές του, γιά νά βελτιώσουμε τίς οἰκογένειές μας καί νά τίς οἰκοδομήσουμε πάνω στόν θεμέλιο λίθο πού εἶναι ὁ Χριστός.